Truyện Kiều

Ai thích thì coi nhá
Hồi 1

Trăm năm trong cõi người ta,
Chữ tài, chữ mệnh khéo là ghét nhau.
Trải qua một cuộc bể dâu.
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.
5. Lạ gì bỉ sắc tư phong,
Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen.
Cảo thơm lần giở trước đèn,
Phong tình cổ lục còn truyền sử xanh.
Rằng: năm Gia Tĩnh triều Minh,
10. Bốn phương phẳng lặng, hai kinh vững vàng.
Có nhà viên ngoại họ Vương,
Gia tư nghĩ cũng thường thường bậc trung,
Một trai con thứ rốt lòng,
Vương Quan là chữ, nối dòng nho gia.
15. Đầu lòng hai ả Tố Nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.
Mai cốt cách, tuyết tinh thần.
Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
20. Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười, ngọc thốt, đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc vẫn là phần hơn.
25. Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một, tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính trời,
30. Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung, thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
35. Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.

Hồi 2
Tảo mộ viếng Đạm Tiên, bâng khuâng tình tứ,
Du xuân gặp Kim Trọng, bẽn lẽn duyên ta.
(Câu 39-170)

Ngày xuân con én đưa thoi,
40. Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Thanh minh, trong tiết tháng ba,
Lễ là Tảo mộ, hội là Đạp thanh.
45. Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
50. Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay

Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước lần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh
55. Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang
Sè sè nấm đất bên đường,
Dầu dầu ngọn cỏ, nửa vàng nửa xanh,
Rằng: Sao trong tiết Thanh minh,
60. Mà đây hương khói vắng tanh thế mà ?
Vương Quan mới dẫn gần xa:
Đạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi
Nổi danh tài sắc một thì,
Xôn xao ngoài của, hiếm gì yến anh.
65. Phận hồng nhan có mong manh,
Nửa chừng xuân, thoắt gẫy cành thiên hương
Có người khách ở viễn phương,
Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi
Thuyền tình vừa ghé đến nơi,
70. Thì đà trâm gãy bình rơi bao giờ!
Buồng không lạnh ngắt như tờ,
Dấu xe ngựa đã rêu lờ mờ xanh
Khóc than khôn xiết sự tình,
Khéo vô duyên bấy là mình với ta.
75. Đã không duyên trước chăng mà,
Thì chi chút ước gọi là duyên sau.
Sắm sanh nếp tử, xe châu,
Vùi nông một nấm, mặc dầu cỏ hoa.
Trải bao thỏ lặn, ác tà,
80. Ấy mồ vô chủ, ai mà viếng thăm!

Lòng đâu sẵn món thương tâm
Thoạt nghe Kiều đã đầm đầm châu sa:
Đau đớn thay, phận đàn bà!
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.
85. Phũ phàng chi bấy Hoá công!
Ngày xanh mòn mỏi, má hồng phôi pha
Sống làm vợ khắp người ta
Hại thay! Thác xuống làm ma không chồng!
Nào người phượng chạ, loan chung,
90. Nào người tiếc lục tham hồng là ai?
Đã không kẻ đoái, người hoài,
Sẵn đây ta kiếm một vài nén hương
Gọi là gặp gỡ giữa đường,
Họa là người dưới suối vàng biết cho.

95. Lâm râm khấn khứa nhỏ to
Sụp ngồi, vài gật trước mồ, bước ra.
Một vùng cỏ áy bóng tà,
Gió hiu hiu thổi một và bông lau.
Rút trâm sẵn dắt mái đầu
100. Vạch da cây, vịnh bốn câu ba vần.
Lại càng mê mẩn tâm thần,
Lại càng đứng lặng tần ngần chẳng ra
Lại càng ủ dột nét hoa
Sầu tuôn đứt nối, chân sa vắn dài!

105. Vân rằng: Chị cũng nực cười,
Khéo dư nước mắt, khóc người đời xưa!
Rằng: Hồng nhan tự nghìn xưa,
Cái điều bạc mệnh có chừa ai đâu
Nỗi niềm tưởng đến mà đau,
110. Thấy người nằm đó, biết sau thế nào ?
Quan rằng: Chị nói hay sao,
Mỗi lời là một vận vào khó nghe!
Ở đây âm khí nặng nề,
Bóng chiều đã ngã, dậm về còn xa.
115. Kiều rằng: Những đấng tài hoa,
Thác là thể phách, còn là tinh anh
Dễ hay tình lại gặp tình,
Chờ xem, ắt thấy hiển linh bây giờ.

Một lời nói chửa kịp thưa,
120. Phút đâu trận gió cuốn cờ đến ngay,
Ào ào đổ lộc, rung cây,
Ở trong dường có hương bay ít nhiều
Dè chừng ngọn gió lần theo,
Dấu giày từng bước in rêu rành rành
125. Mặt nhìn ai nấy đều kinh,
Nàng rằng: Này thực tinh thành chẳng xa
Hữu tình ta lại gặp ta,
Chớ nề u hiển, mới là chị em.
Đã lòng hiển hiện cho xem,
130. Tạ lòng, nàng lại nối thêm vài lời
Lòng thơ lai láng bồi hồi,
Gốc cây, lại vạch một bài cổ thi

Dùng dằng nửa ở nửa về,
Nhạc vàng đâu đã tiếng nghe gần gần
135. Trông chừng thấy một văn nhân
Lỏng buông tay khấu, bước lần dặm băng.
Đề huề lưng túi gió trăng,
Sau lưng theo một vài thằng con con.
Tuyết in sắc ngựa câu dòn,
140. Cỏ pha mùi áo nhuộm non da trời.
Nẻo xa mới tỏ mặt người,
Khách đà xuống ngựa, tới nơi tự tình
Hài văn lần bước dặm xanh,
Một vùng như thể cây quỳnh, cành giao
145. Chàng Vương quen mặt ra chào,
Hai Kiều e lệ nép vào dưới hoa.
Nguyên người quanh quất đâu xa,
Họ Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh.
Nền phú hậu, bậc tài danh,
150. Văn chương nết đất, thông minh tính trời
Phong tư tài mạo tuyệt vời,
Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa

Chung quanh vẫn đất nước nhà,
Với Vương Quan trước vẫn là đồng thân.
155. Trộm nghe thơm nức hương lân,
Một nền đồng tước, khoá xuân hai Kiều.
Nước non cách mấy buồng thêu,
Những là trộm dấu, thầm yêu chốc mòng.
May thay giải cấu tương phùng,
160. Gặp tuần đố lá thỏa lòng tìm hoa.
Bóng hồng nhác thấy nẻo xa,
Xuân lan, thu cúc, mặn mà cả hai

Người quốc sắc, kẻ thiên tài,
Tình trong như đã, mặt ngoài còn e.
165. Chập chờn cơn tỉnh, cơn mê,
Rốn ngồi chẳng tiện, dứt về chỉn khôn.
Bóng tà như giục cơn buồn
Khách đà lên ngựa, người còn ghé theo
Dưới dòng nước chảy trong veo,
170. Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt tha.

Hồi 3
Mơ chị Đạm Tiên mộng đề thơ mười vận
Nhớ chàng Kim Trọng mong đính ước trăm năm
(Câu 171-238)

Kiều từ trở gót trướng hoa
Mặt trời gác núi chiêng đà thu không
Gương Nga chênh chếch dòm song
Vàng gieo ngấn nước, cây lồng bóng sân
175. Hải đường lả ngọn đông lân,
Giọt sương gieo nặng, cành xuân là đà
Một mình lặng ngắm bóng Nga
Rộn đường gần với nổi xa bời bời:
Người mà đến thế thì thôi,
180. Đời phồn hoa cũng là đời bỏ đi
Người đâu gặp gỡ làm chi,
Trăm năm biết có duyên gì hay không ?
Ngổn ngang trăm mối tơ lòng,
Nên câu tuyệt diệu ngụ trong tính tình
185. Chênh chênh bóng nguyệt xế mành
Tựa ngồi bên triện, một mình thiu thiu.
Thoắt đâu thấy một tiểu kiều,
Có chiều phong vận, có chiều thanh tân
Sương in mặt, tuyết pha thân,
190. Sen vàng lãng đãng, như gần như xa

Rước mầng, đón hỏi dò la:
Đào Nguyên lạc lối đâu mà đến đây ?
Thưa rằng: Thanh khí, xưa nay,
Mới cùng nhau lúc ban ngày đã quên?
195. Hàn gia ở mái tây thiên,
Dưới dòng nước chảy, bên trên có cầu
Mấy lòng hạ cố đến nhau,
Mấy lời hạ tứ ném châu gieo vàng.
Vâng trình hội chủ xem tường,
200. Mà xem trong sổ đoạn trường có tên
Âu đành quả kiếp nhân duyên,
Cũng người một hội, một thuyền đâu xa.
Này mười bài mới, mới ra,
Câu thần lại mượn bút hoa vẽ vời.
205. Kiều vâng lĩnh ý đề bài,
Tay tiên một vẫy, đủ mười khúc ngâm
Xem thư nấc nở khen thầm:
Giá đành tú khẩu, cẩm tâm khác thường!
Ví đem vào tập đoạn trường,
210. Thì treo giải nhất, chi nhường cho ai!

Thềm hoa khách đã trở hài,
Nàng còn cầm lại một hai tự tình
Gió đâu sịch bức mành mành,
Tỉnh ra mới biết rằng mình chiêm bao
215. Trông theo nào thấy đâu nào,
Hương thừa dường hãy ra vào đâu đây.
Một mình lưỡng lự canh chầy,
Đường xa, nghĩ nỗi sau này mà kinh!

Hoa trôi, bèo giạt, đã đành,
220. Biết duyên mình, biết phận mình, thế thôi!
Nỗi riêng lớp lớp sóng giồi,
Nghĩ đòi cơn, lại sụt sùi đòi cơn
Giọng Kiều rền rỉ trướng loan,
Nhà huyên chợt tỉnh, hỏi: Cơn cớ gì?
225. Cớ sao trằn trọc canh khuya,
Màu hoa lê hãy đầm đìa giọt mưa?
Thưa rằng: Chút phận ngây thơ,
Dưỡng sinh đòi nợ tóc tơ chưa đền
Buổi ngày chơi mả Đạm Tiên,
230. Nhắp đi, thoắt thấy ứng liền chiêm bao
Đoạn trường là số thế nào ?
Bài ra thế ấy, vịnh vào thế kia
Cứ trong mộng triệu mà suy
Phận con thôi có ra gì mai sau!
235. Dạy rằng: Mộng triệu cứ đâu ?
Bỗng không mua não chuốc sầu, nghĩ nao!
Vâng lời khuyên giải thấp cao
Chưa xong điều nghĩ, đã đào mạch Tương

Hồi 4
Ngoài song thỏ thẻ oanh vàng
240. Nách tường bông liễu bay sang láng giềng
Hiên tà bóng gác nghiêng nghiêng
Nỗi riêng, riêng chạnh tắc riêng một mình.
Cho hay là giống hữu tình
Đố ai gỡ mối tơ mành cho xong
245. Chàng Kim từ lại thư song
Nỗi nàng canh cánh bên lòng biếng khuây
Sầu đong càng lắc càng đầy,
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê!
Mây tần khóa kín song the
250. Bụi hồng lẽo đẽo đi về chiêm bao
Tuần trăng khuyết, đĩa dầu hao,
Mặt mơ tưởng mặt, lòng ngao ngán lòng.
Buồng văn hơi lạnh như đồng
Trúc se ngọn thỏ, tơ trùng phím loan
255. Mành Tương phơn phớt gió đàn
Hương gây mùi nhớ, trà khan giọng tình:
Ví chăng duyên nợ ba sinh,
Làm chi những thói khuynh thành trêu ngươi?
Bâng khuâng nhớ cảnh, nhớ người,
260. Nhớ nơi kỳ ngộ vội dời chân đi
Một vùng cỏ mọc xanh rì,
Nước ngâm trong vắt, thấy gì nữa đâu!

Gió chiều như gợi cơn sầu
Vi lô hiu hắt như mầu khơi trêu
265. Nghề riêng nhớ ít, tưởng nhiều,
Xăm xăm đè nẻo Lam Kiều dần sang
Thâm nghiêm, kín cổng, cao tường,
Cạn dòng lá thắm; dứt đường chim xanh.
Lơ thơ tơ liễu buông mành
270. Con oanh học nói trên cành mỉa mai
Mấy lần cửa đóng then cài
Đầy thềm hoa rụng, biết người ở dâu?
Tần ngần đứng suốt giờ lâu
Dạo quanh chợt thấy mái sau có nhà
275. Là nhà Ngô Việt thương gia,
Buồng không để đó, người xa chưa về
Lấy điều du học hỏi thuê
Túi đàn, cặp sách, đề huề dọn sang
Cỏ cây, cỏ đá sẵn sàng
280. Có hiên Lãm Thuý, nét vàng chưa phai.
Mầng thầm chốn ấy chữ bài
Ba sinh âu hẳn duyên Trời chi đây!
Song hồ nửa khép cánh mây
Tường đông ghé mắt ngày ngày hằng trông
285. Tấc gang đồng tỏa nguyên phong
Tịt mù nào thấy bóng hồng vào ra
Nhẫn từ quán khách lân la,
Tuần trăng thấm thoát nay đà thêm hai
Cách tường phải buổi êm trời,
290. Dưới đào đường có bóng người thướt tha
Buông cầm, xóc áo, vội ra,
Hương còn thơm nức, người đà vắng tanh
Lần theo tường gấm dạo quanh
Trên đào nhác thấy một cành kim thoa
295. Giơ tay với lấy về nhà:
Này trong khuê các, đâu mà đến đây ?
Gẫm âu người ấy, báu này
Chẳng duyên chưa dễ vào tay ai cầm!
Liền tay ngắm nghía biếng nằm
300. Hãy còn thoang thoảng hương trầm chưa phai.
Tan sương đã thấy bóng người
Quanh tường ra ý tìm tòi ngẩn ngơ
Sinh đà có ý đợi chờ,
Cách tường lên tiếng xa đưa ướm lòng:
305. Thoa này bắt được hư không,
Biết đâu Hợp Phố mà mong châu về?
Tiếng Kiều nghe lọt bên kia:
Ơn lòng quân tử sá gì của rơi,
Chiếc thoa nào của mấy mươi,
310. Mà lòng trọng nghĩa, khinh tài xiết bao!
Sinh rằng: Lân lý ra vào,
Gần đây nào phải người nào xa xôi
Được rày nhờ chút thơm rơi
Kể đà thiểu não lòng người bấy nay!
315. Bấy lâu mới được một ngày
Dừng chân gạn chút niềm tây gọi là.
Vội về thêm lấy của nhà,
Xuyến vàng đôi chiếc, khăn là một vuông
Bậc mây đón bước ngọn tường,
320. Phải người hôm nọ rõ ràng chẳng nhe!
Sượng sùng giữ ý rụt rè
Kẻ nhìn rõ mặt, người e cúi đầu
Rằng: Từ ngẫu nhĩ gặp nhau,
Thầm trông, trộm nhớ, bấy lâu đã chồn
325. Xương mai tính đã rũ mòn
Lần lừa ai biết hãy còn hôm nay!
Tháng tròn như gửi cung mây
Trần trần một phận ấp cây đã liều!
Tiện đây xin một hai điều,
330. Đài gương soi đến dấu bèo cho chăng!
Ngần ngừ nàng mới thưa rằng:
Thói nhà băng tuyết, chất hằng phỉ phong
Dầu khi lá thắm chỉ hồng
Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha
335. Nặng lòng xót liễu vì hoa
Trẻ thơ đã biết đâu mà dám thưa!
Sinh rằng: Rày gió, mai mưa
Ngày xuân đã dễ tình cờ mấy khi!
Dù chăng xét tấm tình si
340. Thiệt đây mà có ích gì đến ai ?
Chút chi gắn bó một hai
Cho đành rồi sẽ liệu bài mối manh
Khuôn thiêng dầu phụ tấc thành
Cũng liều bỏ quá xuân xanh một đời
345. Lượng xuân dầu quyết hẹp hòi
Công đeo duổi chẳng thiệt thòi lắm ru!
Lặng nghe lời nói như ru
Chiều xuân dễ khiến, nét thu ngại ngùng
Rằng: Trong buổi mới lạ lùng,
350. Nể lòng có lẽ cầm lòng cho đang!
Đã lòng quân tử đa mang
Một lời vâng tạc đá vàng thủy chung.

Được lời như cởi tấm lòng
Giở kim thoa với khăn hồng trao tay
355. Rằng: Trăm năm cũng từ đây,
Của tin, gọi một chút này làm ghi.
Sẵn tay khăn gấm, quạt quì,
Với cành thoa ấy tức thì đổi trao
Một lời gắn bó tất giao
360. Mái sau dường có xôn xao tiếng người
Vội vàng lá rụng hoa rơi
Chàng về viện sách, nàng dời lầu trang
Từ phen đá biết tuổi vàng
Tình càng thắm thía dạ càng ngẩn ngơ
365. Sông Tương một dải nông sờ
Bên trông đầu nọ, bên chờ cuối kia
Một tường tuyết trở sương che
Tin xuân đâu dễ đi về cho năng
Lần lần ngày gió đêm trăng
370. Thưa hồng, rậm lục, đã chừng xuân qua
Ngày vừa sinh nhật ngoại gia,
Trên hai đường, dưới nữa là hai em
Tưng bừng sắm sửa áo xiêm
Biện dâng một lễ xa đem tấc thành
375. Nhà lan thanh vắng một mình
Ngẫm cơn hội ngộ đã đành hôm nay
Thì trân thức thức sẵn bày
Gót sen thoăn thoắt dạo ngay mái tường
Cách hoa sẽ đặng tiếng vàng
380. Dưới hoa đã thấy có chàng đứng trông
Trách lòng hờ hững với lòng
Lửa hương chốc để lạnh lùng bấy lâu
Những là đắp nhớ đổi sầu
Tuyết sương nhuốm nửa mái đầu hoa râm.
385. Nàng rằng: Gió bắt mưa cầm,
Đã cam tệ với tri âm bấy chầy
Vắng nhà được buổi hôm nay
Lấy lòng gọi chút ra đây tạ lòng.

Lần theo núi giả đi vòng,
390. Cuối tường dường có nẻo thông mới rào;
Xắn tay mở khoá động Đào,
Rẽ mây trong tỏ lối vào Thiên Thai.
Mặt nhìn mặt, càng thêm tươi
Bên lời vạn phúc, bên lời hàn huyên
395. Sánh vai về chốn thủ hiên
Góp lời phong nguyệt, nặng nguyền non sông
Trên yên bút giá thi đồng
Đạm thanh một bức tranh tùng treo lên
Phong sương được vẻ thiên nhiên
400. Mặt khen nét bút càng nhìn càng tươi
Sinh rằng: Phác họa vừa rồi
Phẩm đề xin một vài lời thêm hoa.

Tay tiên gió táp mưa sa,
Khoảng trên, dừng bút thảo và bốn câu
405. Khen: Tài nhả ngọc phun châu,
Nàng Ban, ả Tạ cũng đâu thế vầy!
Kiếp tu xưa ví chưa dày,
Phúc nào nhắc được giá này cho ngang!
Nàng rằng: Trộm liếc dung quang,
410. Chẳng sân ngọc bội thời phường Kim Môn
Nghĩ mình phận mỏng cánh chuồn
Khuôn xanh biết có vuông tròn mà hay?
Nhớ từ năm hãy thơ ngây,
Có người tướng sĩ đoán ngay một lời:
415. Anh hoa phát tiết ra ngoài
Nghìn thu bạc mệnh một đời tài hoa
Trông người lại nghĩ đến ta
Một dày, hai mỏng, biết là có nên?
Sinh rằng: Giải cấu là duyên,
420. Xưa nay nhân định thắng thiên cũng nhiều
Ví dầu giải kết đến điều
Thì đem vàng đá mà liều với thân.

Đủ điều trung khúc ân cần
Lòng xuân phơi phới, chén xuân tàng tàng
425. Ngày vui ngắn chẳng đầy gang
Trông ra ác đã ngậm gương non đoài
Vắng nhà chẳng tiện ngồi dai
Giã chàng, nàng mới kíp dời song sa
Đến nhà vừa thấy tin nhà
430. Hai thân còn giở tiệc hoa chưa về
Cửa ngoài vội rủ rèm the
Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình
Nhặt thưa gương giọi đầu cành
Ngọn đèn trông lọt trướng huỳnh hắt hiu
435. Sinh vừa tựa án thiu thiu
Giở chiều như tỉnh, giở chiều như mê
Tiếng sen sẽ động giấc hòe
Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần
Bâng khuâng đỉnh Giáp non Thần
440. Còn ngờ giấc mộng đêm xuân mơ màng
Nàng rằng: Khoảng vắng đêm trường,
Vì hoa nên phải đánh đường tìm hoa
Bây giờ rõ mặt mặt đôi ta
Biết đâu rồi nữa chẳng là chiêm bao ?
445. Vội mầng làm lễ rước vào
Đài sen nối sáp, song đào thêm hương
Tiên thề cùng thảo một trương
Tóc mây một món, dao vàng chia đôi
Vầng trăng vằng vặc giữa trời
450. Đinh ninh hai miệng một lời song song
Tóc tơ căn vặn tấc lòng
Trăm năm tạc một chữ đồng đến xương
Chén hà sánh giọng quỳnh tương
Dải là hương lộn bình gương bóng lồng
455. Sinh rằng: Gió mát trăng trong

Bấy lâu nay một chút lòng chưa cam;
Chày sương chưa nên cầu Lam
Sợ lần khân quá ra sàm sỡ chăng?
Nàng rằng: Hồng diệp, xích thằng
460. Một lời cũng đã tiếng rằng tương tri
Đừng điều nguyệt nọ hoa kia
Ngoài ra ai lại tiếc gì với ai.
Rằng: Nghe nổi tiếng Cầm đài
Nước non luống những lắng tai Chung Kỳ

465. Thưa rằng: Tiện kỹ sá chi!
Đã lòng dạy đến, dạy thì phải vâng.
Hiên sau treo sẵn cầm trăng
Vội vàng sinh đã tay nâng ngang mày
Nàng rằng: Nghề mọn riêng tay
470. Làm chi cho bận lòng này lắm thân?
So dần dây vũ dây văn
Bốn dây to nhỏ theo vần cung thương
Khúc đâu Hán Sở chiến trường
Nghe ra tiếng sắt tiếng vàng chen nhau
475. Khúc đâu Tư mã phượng cầu
Nghe ra như oán như sầu phải chăng?
Kê Khang này khúc Quảng Lăng
Một rằng Lưu thủy, hai rằng Hành vân
Quá quan này khúc Chiêu Quân
480. Nửa phần luyến chúa, nửa phần tư gia
Trong như tiếng hạc bay qua
Đục như tiếng suối mới xa nửa vời
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài,
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa
485. Ngọn đèn khi tỏ khi mờ
Khiến người ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu
Khi tựa gối, khi cúi đầu
Khi vò chín khúc, khi chau đôi mày
Rằng: Hay thì thật là hay,
490. Nghe ra ngậm đắng, nuốt cay thế nào!
So chi những bậc tiêu tao
Dột lòng mình cũng nao nao lòng người
Rằng: Quen mất nết đi rồi
Tẻ vui thôi cũng tính trời biết sao!
495. Lời vàng vâng lĩnh ý cao,
Họa dần dần bớt chút nào được không.
Hoa hương càng tỏ thức hồng
Đầu mày, cuối mắt, càng nồng tấm yêu
Sóng tình dường đã xiêu xiêu
500. Xem trong âu yếm có chiều lả lơi
Thưa rằng: Đừng lấy làm chơi,
Để cho thưa hết một lời đã nao!
Vẻ chi một đóa yêu đào
Vườn hồng chi dám ngăn rào chim xanh
505. Đã cho vào bậc bố kinh
Đạo tòng phu, lấy chữ trinh làm đầu
Ra tuồng trên Bộc trong dâu
Thì con người ấy ai cầu làm chi!
Phải điều ăn xổi ở thì
510. Tiết trăm năm, nỡ bỏ đi một ngày!
Ngẫm duyên kỳ ngộ xưa nay
Lứa đôi ai lại đẹp tày Thôi, Trương
Mây mưa đánh đổ đá vàng
Quá chiều nên đã chán chường yến anh
515. Trong khi chắp cánh liền cành
Mà lòng rẻ rúng đã đành một bên!
Mái tây để lạnh hương nguyền,
Cho duyên đằm thắm ra duyên bẽ bàng
Gieo thoi trước chẳng giữ giàng
520. Để sau nên thẹn cùng chàng bởi ai ?
Vội chi ép liễu hoa nài
Còn thân còn một đền bồi có khi.

Thấy lời đoan chính dễ nghe
Chàng càng thêm nể, thêm vì mười phân.
525. Bóng tàu vừa lạt vẻ ngân
Tin đâu đã thấy cửa ngăn gọi vào.

Hồi 5
Sét đánh tin đưa chàng Kim vội về hộ táng
Xuân tươi mộng vỡ, Nàng Kiều đẫm lệ đau thương!
(Câu 527-570)

Nàng thì vội trở buồng thêu
Sinh thì dạo gót sân đào vội ra
Cửa sài vừa ngỏ then hoa
530. Gia đồng vào gởi thư nhà mới sang
Đem tin thúc phụ từ đường
Bơ vơ lữ thấn tha phương đề huề
Liêu Dương cách trở sơn khê
Xuân đường kíp gọi Sinh về hộ tang
535. Mảng tin xiết nỗi kinh hoàng
Băng mình lẻn trước đài trang tự tình
Gót đầu mọi nỗi đinh ninh
Nỗi nhà tang tóc, nỗi mình xa xôi:
Sự đâu chưa kịp đôi hồi,
540. Duyên đâu chưa kịp một lời trao tơ
Trăng thề còn đó trơ trơ
Dám xa xôi mặt, mà thưa thớt lòng
Ngoài nghìn dặm chốc ba đông
Mối sầu khi gỡ cho xong còn chầy!
545. Gìn vàng giữ ngọc cho hay
Cho đành lòng kẻ chưng mây cuối trời.
Tai nghe ruột rối bời bời
Ngập ngừng nàng mới giãi lời trước sau:
Ông tơ gàn quải chi nhau
550. Chưa vui sum hợp đã sầu chia phôi!
Cùng nhau trót đã nặng lời
Dẫu thay mái tóc, dám rời lòng tơ!
Quản bao tháng đợi năm chờ
Nghĩ người ăn gió nằm mưa xót thầm
555. Đã nguyền hai chữ đồng tâm
Trăm năm thề chẳng ôm cầm thuyền ai
Còn non, còn nước, còn dài,
Còn về, còn nhớ đến người hôm nay.
Dùng dằng chưa nõ rời tay
560. Vầng đông trông đã đứng ngay mái nhà
Ngại ngùng một bước một xa
Một lời trân trọng, châu sa mấy hàng
Buộc yên, quảy gánh, vội vàng
Mối sầu xẻ nửa, bước đường chia hai

565. Buồn trông phong cảnh quê người
Đầu cành quyên nhặt, cuối trời nhạn thưa
Não người cữ gió tuần mưa
Một ngày nặng gánh tương tư một ngày.
Nàng còn đứng tựa hiên tây
570. Chín hồi vấn vít như vầy mối tơ.